Ukrayna'da Yatırım
Ukrayna’yı son yıllarda Turuncu Devrimi, Rusya ile yaşadığı doğalgaz sorunları ve Eurovision Şarkı Yarışması’ndaki başarısı ve son dönemde Rusya ile yaşadığı kaırşıklık ile hatırlıyoruz. Ancak Ukrayna, bugün 50 milyona yaklaşan nüfusu ile büyük ve hala cazip bir pazar olarak karşımız çıkıyor. Özellikle 2000–2005 yılları arasındaki hızlı ekonomik büyümesi, Ukrayna’yı sadece geçiş ekonomileri arasında değil, Avrupa ülkeleri arasında da öne çıkardı. Kalifiye ve ucuz işgücüne sahip olmasının yanında bilim ve teknoloji konularında da Ukrayna, oldukça ileri gitmeyi başarmış bir ülke.
GİDEN GERİ DÖNMÜYOR
Ukrayna'da dikkat çeken başka bir nokta ise Türk girişimcilerin çokluğu. Hatta kendilerine ait bir işadamı dernekleri de var. Türk öğrenci istatistikleri de oldukça ilginç.Sayıları 8-10 bini bulan Türk öğrenci var ve bir çoğu okulu bitirdiklerinde de Ukrayna'dan dönmüyorlar. Bir çoğu kendi işini kurup girişimci olurken, bir çoğu da burada iş bulup evleniyor.Bugün Ukrayna'da öğrenci olarak gidip kendi işini kurmayı başaran ciddi sayıda Türk bulunuyor
TÜRKİYE İLE İLİŞKİLER GELİŞİYOR
Türkiye ilişkileri de son yıllarda katlanarak artıyor. Türkiye’nin Ukrayna’ya ciddi anlamda ihracatı bulunurken, Ukrayna’dan Türkiye’ye ithalat ise azınsanmayacak kadar. Sanayi bakımından da Ukrayna ön plana çıkmayı başarmış bir ülke. Çelik, kömür, makine, takım-tezgah, boru ve silah sanayinde Avrupa’da önemli bir yere sahip. Özellikle silah sanayinde; Tank, zırhlı araç, füze, radar, piyade silahları satışından önemli gelir elde ediyor Ukrayna. Türkiye’ye uçakla sadece 1.5 saatlik mesafede olan Ukrayna, jeopolitik bakımdan Türkiye’ye çok benziyor. Çok sayıda değişik komşusu var. Kuzeyde Beyaz Rusya, kuzeydoğu ve doğuda büyük komşusu Rusya, güneybatıda Moldova ve Romanya, batıda Macaristan, Slovakya, Polonya bu önemli ülkeyi çevreliyor.
ZENGİN YER ALTI KAYNAKLARI VAR
Ukrayna, çok zengin yeraltı ve yerüstü kaynaklarına sahip. Bu kaynaklar arasında 47 milyar ton ile kömür ilk sırayı alırken, 28 milyar ton ile demir cevheri, 1.5 milyar ton ile kireç ve kireçtaşı diğer önemli kaynaklar arasında yer alıyor.
BAVUL TİCARETİ CAZİBESİNİ KAYBEDİYOR
İki ülke arasında bir dönem önemli ticaret hacmine ulaşan bavul ticareti ise eski cazibesini yitirmiş durumda. Özellikle hükümetin bu konuda yaptığı yasal değişiklikler, bu ticareti asgariye indirmiş durumda.
Her ne kadar son dönemde Rusya ile yaşanan kriz nedeniyle azalmış olsa da,Ukrayna’ya yapılan doğrudan yabancı yatırımları da rekor kırıyor.Yabancıların yatırım yaptıkları sektörler arasında ise metalurji, finans, araç ve araç yan sanayi ticareti ve imalatı, inşaat, gıda, finans, ticari kiralama, emlak hizmetleri ön sırada yer alıyor.
TÜRK FİRMALARI MÜTEAHHİTLİKTE ÖNDE
Ukrayna'daki Türk firmalarının tamamına yakınını küçük ölçekli firmalar oluşturuyor. Bu yatırımlar arasında ağırlıklı olarak, gıda ve içecek, temizlik malzemeleri, hazır giyim, orman ürünleri, maden ve metal, inşaat ve inşaat malzemeleri göze çarpıyor. Ukranya’da dikkat çeken Türk yatırımlarının başında ise Efes Pilsen Bira Grubu’nun Ukrayna’nın Odesa şehrine yaptığı yatırım var Turkcell, Digital Cellular Communication ile ortaklık kurarak Ukrayna’nın üçüncü büyük GSM yatırımına girişti. Aygaz, Ukraynalı Chem Oil ile Ukraine LLC'yi kurdu ve LPG ihraç terminali işletmeciliğine başladı. Rusya menşei LPG'yi Türkiye'ye ihraç eden şirketin adı Illychevsk Gas Transshipping Terminal olarak değiştirildi. Ukrayna’nın üçüncü büyük operatörü Aastelit'in kule taşeronu olarak faaliyete baslayan Mega Design, bugün çelik konstruksiyon imalatında önemli bir yere sahip.Bunun dışında Evyap, Beta Temizlik, Ata Gıda gibi firmaların yatırımları da önemli yer teşkil ediyor. Ukrayna’da da bir çok ülkede olduğu gibi müteahhitlik hizmetlerinde Türkiye epey mesafe kat etmiş durumda.
FIRSATLAR
Tarım arazilerinin uzun vadeli kiralanması yoluyla özellikle mısır veya ayçiçeği gibi ürünlerin yetiştirilmesi ve ihraç edilmesi mümkün. Tarımla ilgili diğer alanlarda da modernizasyon ve yeniden yapılandırma faaliyetleri konusunda yabancı yatırımcıya ihtiyaç duyuluyor. Ukrayna, makine imalatı ve bilimsel araştırma konusunda ciddi bir potansiyele sahiptir.
Ukrayna firmaları çoğunlukla küçük miktarlarda mal talep ediyor. Bu kapsamda yerel toptancılar ya da perakendeciler ile ortaklık pratik bir yöntem olabilir Şehir merkezlerinde market zincirleri veya alışveriş merkezlerinin sayısı hızla artıyor.Bu alanda karlı yatırımlar arasında yer alıyor. Finans alanında Türkiye önemli bir ivme kazanmış durumda. Finansal ortaklıklar da karlı görünüyor. Mevcut Türk lokantalarına yoğun bir ilgi var. Bu alana yatırım kazandırabilir. Türk tesktil markalarının birçoğu Ukrayna’da yakından biliniyor ve Türk malının kaliteli bir imajı var. Giyinmeye düşkün Ukrayna halkı da düşünüldüğünde bu alanda yatırım cazip olabilir.
İnşaat ve inşaat malzemeleri, kimya, tekstil, elektrik ve elektronik, kauçuk gibi alanlar işbirliği yapılabilecek sanayi dalları arasında.